ماهی کپور سرگنده یا بیگهد (با نام علمی: Hypophthalmichthys molitrix) یکی از انواع ماهیان آب شیرین است که به خانواده کپور ماهیان (Cyprinidae) تعلق دارد. این ماهی به دلیل اندازه بزرگ، توانایی رشد بالا و خواص غذایی خوب، مورد توجه قرار گرفته و در بسیاری از کشورها به ویژه در کشورهای آسیایی پرورش داده میشود. در ادامه به بررسی آناتومی بدن، تغذیه و شرایط محیطی پرورش این ماهی میپردازیم.
### آناتومی بدن
ماهی کپور سرگنده دارای مشخصات آناتومیکی زیر است:
- **بدن: این ماهی دارای بدنی کشیده و نسبتا باریک است که به تدریج به سمت دم باریک میشود.
- **سر: سر نسبتا بزرگ و عریض دارد و دهان آن پایینتر از خط افقی بدن قرار دارد که به آن امکان میدهد غذای خود را از بستر آب جمعآوری کند.
- **پرهها: این ماهی دارای پرههای پشتی و دمی قوی است که به آن کمک میکند تا در آب حرکت کند. پره دمی معمولاً دوگانه و قوی است.
- **پوست: پوست این ماهی معمولاً نازک و صاف است و رنگ آن میتواند از نقرهای تا خاکستری متغیر باشد.
### تغذیه
ماهی کپور سرگنده عمدتاً گیاهخوار است و از مواد زیر تغذیه میکند:
- **پلانکتون: این ماهی در مراحل جوانی از پلانکتونهای گیاهی و جانوری تغذیه میکند.
- **گیاهان آبزی: بالغین بیشتر از جلبکها و سایر گیاهان آبزی تغذیه میکنند. این شامل علفهای آبی و گیاهان قیمتی مانند «خرگیوش» است.
- **خوراکهای تجاری: در پرورش این ماهی، معمولاً از خوراکهای آماده شده شامل پروتئینهای گیاهی و جانوری، و دیگر مواد مغذی استفاده میشود.
### شرایط محیطی پرورش
برای پرورش ماهی کپور سرگنده نیاز به شرایط خاصی است که شامل موارد زیر میباشد:
- **آب: این ماهی به محیطهای آب شیرین و نیمهعمق نیاز دارد و معمولاً در دریاچهها، رودخانهها و استخرهای پرورشی رشد میکند. کیفیت آب باید مناسب باشد و pH بین 6.5 تا 8.5 باشد.
- **دما: دمای مطلوب برای پرورش این ماهی بین 18 تا 30 درجه سانتیگراد است.
- **اکسیژن: سطح اکسیژن در آب باید کافی باشد، زیرا این ماهی به اکسیژن محلول حساس است.
- **فضای کافی: برای رشد مناسب، نیاز به فضای کافی در استخرها و دریاچهها دارد. تراکم بیش از حد میتواند منجر به بیماری و استرس در ماهیها شود.
- **تغذیه مناسب: فراهم کردن خوراکی متنوع و متوازن برای رشد و پرورش بهتر ماهیها الزامی است.
### نتیجهگیری
ماهی کپور سرگنده یا بیگهد یکی از گزینههای محبوب در صنعت پرورش ماهی است. با آگاهی از آناتومی، تغذیه و شرایط محیطی مورد نیاز، میتوان به بهبود روشهای پرورش و افزایش بهرهوری در این صنعت کمک کرد.